İstişare / 2019 Şubat

Hiyerarşi, istişare ortamındaki fikir teatisineyansımaz. İstişare esnasında her fikir, eşit seviyedeele alınır.Öne sürülen fikirler, tecrübe sahibi fertler nezdindedaha önceden bilinen, gözlemlenen hususlarsave bunların neticesi isabetli görülmüyorsada katılımcı düşüncenin akîm hale gelmemesiadına bunlar maslahat yönüyle masaya yatırılmalı,“Olmaz öyle şey!” kabilinden kestirip atmalarlaşahıslar istişareden soğutulmamalıdır.Mevzular görüşülürken, “Ben biliyorum” havasınagirilmemeli, “İnsanların en iyi bileni”nin(sallallâhu aleyhi ve sellem) ashabı ile nasıl müşavereettiği nazara alınmalıdır. Bilenlerin bildikleriise usulü ile nazarlara sunulmalı ki insanlar, birkıymet ifade eden o tecrübelerden mahrum kalmasınlar.Bir fikri müzakere etme adına gerçekleşentoplanmaların; fertlerin çiçek açması, gençlerinyetişmesi ve yetişirken geleceğe da hazırlanması,kabiliyetlerin keşfi ve inkişafı, tecrübelerinaktarımı, fikir çilesi çekenlerin şevklerinin kırılmamasıgibi yönleri de vardır.Fertlerin fikirleri geçersizse, çözüm vaatetmiyorsa ya da maslahata uygun değilse, budurum kendilerine ikna edici bir şekilde, gerekirsegeçmişte yaşanan örnekleriyle anlatılmalıdır.Bunu yaparken geçmişteki denemeleresnasında şartların olgunlaşıp olgunlaşmadığı,muhatapların yeni fikirlere hazır olup olmadığıda gözden ırak tutulmamalıdır.İstişare ortamı, büyüklerin küçükleri idareettiği, her dediklerine tamam dedikleri bir zeminde değildir. Fikrin sahibi kim olursa olsun,kabul veya reddedilmesine hazır olmalıdır. Birfikir kabul edilmemişse, ya vakti gelmemiştir, yamesele iyi izah edilmemiştir, ya somut örneklerlekonu muhatapların zihinlerinde anlaşılır halegetirilmemiştir ya da fikir umumî olarak kabulemazhar olmamıştır.