Uyuyan Kanser Hücreleri / 2019 Nisan

Kanser hakkında çok sayıda teori ve hipotezöne sürülmüştür. Her birinde bazı gerçeklerolmasına rağmen çok buutlu bir kanserleşmesürecini tam olarak anlamak henüz mümkünolamamıştır. Her yeni çalışma, hastalığa dairbilgi havuzuna bir şeyler katmakta, fakat diğertaraftan çok kompleks olan bu süreci anlamamızızorlaştırmaktadır.Kanser hücrelerinin belli dönemlerde uykuyudalması ve bir müddet sonra daha da saldırganlaşarakuyanması konusunda yapılan çalışmalar,hastalığı anlamamızda bazı teorilerinyanlış olduğunu göstermektedir.En genel manasıyla kanser, her zaman hızlıve kontrolsüz bir şekilde büyüyen bir hücretopluluğu olarak düşünülmüştü, ancak yenibilgilere göre, bu görüşün yeniden masaya yatırılmasıgerekmektedir. Mua􀏐iyet sistemininişleyişine ait moleküler biyolojinin ince teknikleriyleelde edilen deliller, kanser hastalığındahücrelerin çoğalmasını hızlandırıcı bir sistemleberaber, bir de hücre bölünmesini yavaşlatıpdurdurmaya yönelik bir frenleme sistemininbirlikte kullanıldığını göstermektedir.Erkeklerde yaşlandıkça ortaya çıkma nispetigittikçe yükselen prostat kanserinin ilerlemeseyrine ait gra􀏐iğe (1. Şekil) bakılacak olursa,prostat kanseri hücreleri belli bir süre uykudakaldıktan sonra uyanmakta ve bu sefer dahahızlı bir büyüme dönemi başlamaktadır. Herbir uyku döneminden sonra hastalık, daha hızlıbir büyüme sürecine girmektedir. Tümör, görünürolmaya başlayıp idrar sıkıntıları ve ağrı gibisemptomlar ortaya çıkmaya başlayıncaya kadarbüyür ve bu sa􀏐hada tespit edildiğinde genelliklecerrahi bir operasyonla tümüyle alınır.Bazı hastalarda tümörde geriye dönüş olmaktadır.Ameliyattan sonra genellikle hormontedavisi ve kemoterapi ile devam edilmesinerağmen bir müddet sonra bu tedavilertesirsiz kalmakta ve tümör tekrar gelişmeyebaşlamaktadır. Diğer bir tabirle, kanser biruyku sürecinden sonra tekrar uyanmaktadır.Bir kaç yıl sürebilen bu uyku dönemlerinde,hastada çoğunlukla rahatsız edici bir belirtigöstermediğinden normal teşhis vasıtalarıylatümör tespit edilemez. Yakın zamana kadarbu dönemler hakkında çok az şey biliniyordu.Ancak yapılan araştırmalar, kanserin uyku hâlinin,tümörün kendini tekrar geliştirmesi içingeçici bir duraklama ve zaman kazanarak yenitaktikler geliştirme dönemi olduğunu gösterdi.