13. Nazizm i stalinizm – podobieństwa i różnice. Czy współczesna Europa potrzebuje komunistycznej Norymbergi? - prof. dr hab. Wojciech Roszkowski

Wykład profesora Wojciecha Roszkowskiego zorganizowany w ramach cyklu dla maturzystów, Dom Spotkań z Historią [9 lutego 2011]

Porównanie komunizmu i nazizmu jest ryzykowne, podobnie jak wszelkie porównania historyczne. Między obydwoma systemami zachodziły spore różnice, ale chyba więcej było podobieństw. Niemiecki nazizm upadł w wyniku klęski wojennej, podczas gdy komunizm sowiecki załamał się pod ciężarem własnych słabości, a komunizm chiński trwa nadal. W Zachodniej Europie tradycja komunistyczna jest nadal dość żywa. Wszystko to sprawia, że trudno mówić o „rozliczeniu” zbrodni komunistycznych tak, jak stało się to (choć w niepełnym wymiarze) w przypadku zbrodni nazistowskich. „Pojednanie przez zapomnienie” po upadku systemu komunistycznego grozi jednak zatarciem kryteriów oceny moralnej działalności publicznej.