426. Bić się czy nie bić? Powstanie styczniowe i nie tylko - debata Festiwalu Nauki 2013r

Debata z udziałem profesora Jerzego Borejszy, profesora Andrzeja Szwarca, Tomasza Łubieńskiego i profesora Dariusza Stoli zorganizowana w ramach XVII Festiwalu Nauki w Warszawie, Uniwersytet Warszawski, 27 września 2013 r. [1h58min] Obchodzimy w tym roku 150-lecie powstania styczniowego. Półtora wieku to dużo czasu, zwłaszcza, że wypełnia je wiele dramatycznych i brzemiennych w skutki wydarzeń, które powstanie 1863 r. coraz bardziej przesłaniają. Możemy więc spojrzeć na nie z dystansem, rozważyć racje za i przeciw, spokojnie o nim dyskutować. Czy jednak na pewno? Pytanie „Bić się, czy nie bić?”, rozterki powstańców 1863 r., nie są wszak kwestią zamierzchłą i niezrozumiałą. W ciągu minionych 150 lat zmagało się z nimi nieomal każde pokolenie Polaków. Powstańcza tradycja i samo słowo „powstanie” budzą nadal emocje i pozostają mocno wplecione w tożsamość Polaków. W tym sensie historia powstania styczniowego jest historią współczesną – przeszłością żywą i znaczącą. Jego 150-lecie może być okazją do nauki myślenia historycznego, politycznego, obywatelskiego. Kto i jak odpowiadał na tytułowe pytanie przed powstaniem i w jego trakcie? Dlaczego przeważyła odpowiedź „tak”? Jak w różnych momentach XIX i XX w. powstanie styczniowe interpretowano i jakie wnioski zeń wyciągano – zwłaszcza, gdy dylemat „bić się czy nie bić” powracał? Kto i do czego wykorzystywał pamięć powstania?  Jakie miejsce polskie powstania zajmowały w historii Europy? Czy dziś możemy coś dodać do dawnych argumentów? Które z dawnych odpowiedzi najlepiej znoszą próbę czasu? Czy możemy spojrzeć podobnie na inne polskie powstania?  Odpowiedzi na te i inne pytania szukali uczestnicy debaty zorganizowanej z okazji XVII Festiwalu Nauki w Warszawie – profesor Jerzy Borejsza (Instytut Historii PAN), profesor Andrzej Szwarc (Instytut Historyczny UW), Tomasz Łubieński (pisarz i publicysta, autor książki „Bić się czy nie bić. O polskich powstaniach”)  i profesor Dariusz Stola (Collegium Civitas, Instytut Studiów Politycznych PAN) Znajdź nas:       https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/