559. Od czego zależy tempo rozwoju lokalnego i sukces lokalny? - prof. Grzegorz Gorzelak (EUROREG)

Z prof. Grzegorzem Gorzelakiem, dyrektorem Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW (EUROREG) rozmawia Justyna Duriasz-Bułhak z Fundacji Wspomagania Wsi. 11 lipca 2014 [37min] https://wszechnica.org.pl/wyklad/od-czego-zalezy-tempo-rozwoju-lokalnego-i-sukces-lokalny-wywiad-z-prof-g-gorzelakiem-dyrektorem-centrum-europejskich-studiow-regionalnych-i-lokalnych-uw-euroreg/ Czy Polska jest krajem zróżnicowanym pod względem tempa rozwoju? Jakie piętno w rozwoju kraju odcisnęły zabory? Jaki powinien być lokalny lider, elita, przedsiębiorcy a wreszcie mieszkańcy, którzy chcieliby ten sukces lokalny osiągnąć? Jakie są koszty sukcesu lokalnego? Jak mówi prof. Grzegorz Gorzelak, Polska znajduje się w grupie krajów o średnim wewnętrznym zróżnicowaniu rozwoju w porównaniu z innymi krajami świata. Sukces i dzisiejszy dobrobyt jednych regionów Polski względem drugich zależne są od czterech składowych: „Mamy w Polsce do czynienia ze zbieżnością czterech wymiarów zróżnicowań przestrzennych: historycznie nagromadzonego bogactwa (zamożności), po drugie procesów transformacji, które znacznie lepiej przebiegały w wielkich miastach, w Wielkopolsce, Ziemiach Odzyskanych (…), po trzecie zachowań politycznych właśnie odzwierciedlanych tymi wyborami, po czwarte (…) umiejętnością organizacji działań zbiorowych (…) jeśli te cztery wymiary się nałożą to możemy sformułować hipotezę, że one się nawzajem wzmacniają, czyli że na ziemiach które były zamożniejsze w wyniki długich procesów historycznych proces transformacji przebiega sprawnie i lepiej, postawy są bardziej promodernizacyjne i prorozwojowe, a mniej zachowawcze i prokonsumpcyjne, samorządy funkcjonują nieco lepiej.” Późne średniowiecze i renesans przyniosły Polsce innowacyjność, min. lokowanie miast na prawach zachodnich (a tym samym nadawanie praw miejskich, przywileje służące rozwojowi), innowacje technologiczne, czy nowości w rolnictwie. Co ciekawe rzeka Wisła filtrowała te „nowości” nadchodzące z zachodu i tylko pięć miast na wschód od Wisły ulokowano na tych prawach. „To są procesy milenijne” – powiedział o rozwoju prof. Grzegorz Gorzelak, przywołując Jane Jacobs (światowej sławy urbanistkę), która twierdziła, że cały postęp ludzkości dokonał się w miastach. Druga składowa pierwszego wymiaru zróżnicowania przestrzennego, która do dziś jest widoczna to zabory, które dotknęły Polskę w latach 1795 – 1918. Różnice widoczne są wręcz wzdłuż zaborowych granic: to nie tylko inne zagospodarowanie terenu, wielkość majątków, struktura gospodarcza, ale także preferencje polityczne (będące odzwierciedleniem postaw, wartości). Przeszłość zaborowa ma także wpływ na przemiany w Polsce po 1989 roku oraz dzisiejsze postawy Polaków, czyli trzeci i czwarty wymiar przestrzennego zróżnicowania rozwoju w naszym kraju. *** Grzegorz Gorzelak jest profesorem nauk ekonomicznych, specjalizującym się w problematyce rozwoju regionalnego i lokalnego. Kieruje Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych (EUROREG) Uniwersytetu Warszawskiego. Jest twórcą i redaktorem naczelnym kwartalnika „Studia Regionalne i Lokalne” oraz przewodniczącym zarządu stowarzyszenia Regional Studies Association – Sekcja Polska. Na jego dorobek składa się autorstwo i redakcja ponad 60 książek oraz ponad 260 artykułów i rozdziałów w książkach, w znacznej części opublikowanych za granicą. Znajdź nas: https://www.youtube.com/c/WszechnicaFWW/ https://www.facebook.com/WszechnicaFWW1/ https://anchor.fm/wszechnicaorgpl---historia https://anchor.fm/wszechnica-fww-nauka https://wszechnica.org.pl/ #euroreg #rozwójlokalny #rozmowywszechnicy